Op naar een wereld van energiezuinige zwembaden

Een zwembad is iets fantastisch om in je tuin of in huis te hebben. Het geeft je tal van mogelijkheden om te cocoonen of om te socializen. Wie wordt er niet graag uitgenodigd om een frisse duik te nemen en hoe heerlijk is het niet om rond het zwembad een drankje en een stukje vlees van de BBQ te nuttigen? Maar een zwembad kan ook veranderen in een nachtmerrie. Althans, als je de energieconsumptie ervan niet in de gaten houdt en geen rekening houdt met een aantal elementen waarmee je het energieverbruik van je zwembad onder controle kan houden. En dan hebben we het zowel over het opwekken van warmte als over het stroomverbruik van de verschillende apparaten om je zwembadwater hygiënisch te houden. Een overzicht.

Heel het verhaal begint bij de aankoop van je zwembad. Als je niet tot de ijsberenclub behoort, zal je – zeker in het voor- en najaar - waarschijnlijk je zwembadwater opwarmen. Maar die warmte verlies je weer. 80 % verdwijnt via de oppervlakte en 20 % via de vloer en de zijwanden. Men verliest immers vaak uit het oog dat een ingebouwd zwembad tot ongeveer 1,50 m en dieper in de grond zit. De grondtemperatuur is vanaf ongeveer 40 cm onder de oppervlakte nooit warmer dan 10 °C, ook niet bij een hittegolf. Met andere woorden: het bad koelt ook zeer veel af langs de bodem en de wanden. Zie er dus goed op toe dat je zwembadbouwer er alles aan doet om je zwembad zo goed mogelijk te isoleren. Dat kan door een extra isolatielaag onder de liner te plaatsen en door extra isolatieplaten aan de zijkanten te voorzien. Bouw je het zwembad zelf, dan kan bijvoorbeeld closed cell MPE isolatie Insupool van Bad Weelde soelaas bieden. Deze isolatie is 19 mm dik, crèmekleurig, zacht, niet samendrukbaar en waterdicht. Door deze isolatie op de wanden en de bodem aan te brengen, en je bad af te dekken, creëer je een gigantische thermoskan die je opgewarmde zwembadwater ook langer warm zal houden.

Badu Eco Touch

Warmtepomp Hayward

IntelliFlo® Whisperfl o® VF

Monoblok
Als je kiest voor een monoblok zwembad moet je op voorhand aan de verkoper vragen in hoeverre de kuip geïsoleerd is. Dat kan met een tussengevoegde honingraatstructuur of door dubbelwandige kuipen met isolatiemateriaal ertussen. Voor deze zwembaden – of ze nu in polyester, polyurethaan, kevlar of RVS gemaakt zijn, is het superbelangrijk om de isolatie in de gaten te houden vermits de wanden doorgaans uit vrij dunne platen bestaan. Uitkijken en informeren is de boodschap. 

Rolluik
Als je zwembad is geplaatst en voorzien van de nodige isolatie onder en rond de kuip, is het tijd om het grote warmteverlies aan te pakken: het wateroppervlak. De enige manier om dit verlies tegen te gaan is het zwembad afdekken. Iets dat je sowieso voor de veiligheid zou moeten doen als je kinderen of huisdieren hebt. Er bestaan verschillende soorten afdekkingen, gaande van een zeil dat over het zwembad gespannen wordt, tot automatische rolluiken. Een zeil dekt wel af, verhindert dat er vuil en bladeren in het zwembad waaien en zal de warmte ietwat vast houden, maar niet noemenswaardig. Als je het warmteverlies echt wil beperken, plaats je best een stevig rolluik. Daarin heb je de keuze tussen een klassiek en een solar rolluik. Een klassiek rolluik sluit het water af van de koude en zorgt ervoor dat het niet zo snel afkoelt. Je spaart op die manier al flink wat geld uit want het kost best wel wat energie om het water warm te houden. Met een solar rolluik scherm je niet enkel af, maar voeg je ook warmte toe aan het water. De zonnecellen in het roldek nemen namelijk de zonnewarmte op en geven die af aan het water. Op die manier maak je een verschil van vier tot acht graden. Als je een beetje een koukleum bent en je water graag in de buurt van 28 tot 
30 °C hebt, is zo’n solar luik aan te raden. Je vindt ze bij T&A, Starline of Covrex® Pool Protection.

Warmtepomp
Vooraleer je water warmte kan verliezen, moet het uiteraard eerst opgewarmd zijn. Dat kan op diverse manieren waarbij de ene al duurder is dan de andere. Je zwembadwater opwarmen via de cv-ketel van de woning geraakt hoe langer hoe meer in onbruik wegens te duur. Ook elektriciteit is – ondanks de nakende btw-verlaging – een dure aangelegenheid. Er is een tijd geëxperimenteerd met zonnecollectoren en zonneboilers, maar de eerstgenoemde genereerden meestal onvoldoende energie om een zwembad op te warmen en de tweede zijn te afhankelijk van reëel zonnelicht en kunnen de grote hoeveelheden water van een zwembad moeilijk aan. Een zinvol alternatief is een warmtepomp. Een warmtepomp neemt bij lage temperatuur warmte op die bij hoge temperatuur weer wordt afgegeven. Dat gaat echter niet vanzelf, er moet één of andere vorm van arbeid aan te pas komen. De meeste warmtepompen werken door een vloeistof bij lage temperatuur te laten verdampen en de damp bij hoge temperatuur te laten condenseren. In het eerste geval moet het kookpunt dus worden verlaagd en/of in het tweede geval worden verhoogd. Het kookpunt kan worden verhoogd door de druk te verhogen met een compressor (pomp), aan de andere kant kan het kookpunt weer worden verlaagd door de druk te laten zakken in een turbine of (meestal) smoorventiel. Warmtepompen verbruiken echter nogal wat stroom om het proces gaande te houden. Daarom is het aangeraden om die elektriciteit te laten leveren door zonnepanelen zodat je die energie gratis aanleveren. Op die manier spaar je ook het milieu omdat er weinig CO2 wordt uitgestoten.

Lage snelheid
Een andere energievreter is de stroom die je nodig hebt om de installaties die je water filteren en ontsmetten te laten functioneren. Immers, in en buiten het seizoen moet het zwembadwater altijd in beweging en in mindere of meerdere mate gefilterd, gezuiverd en gedesinfecteerd worden. Daarvoor heb je een aantal apparaten nodig die draaien op elektriciteit. De filterpomp is daarvan de grootste slokop. Die moet constant het water in beweging houden en met een zeker debiet rondsturen. Bij een gewone pomp kost dat massa’s energie. Voor een doorsnee zwembad dat op 27 °C gehouden wordt kan de stroomrekening al snel op lopen tot sommen tussen de 500 en 1000 euro per jaar. Clevere producenten hebben dat probleem echter al lang ingeschat en ontwikkelden pompen die instelbaar zijn op verschillende snelheden, afhankelijk van het zwembadgebruik. Bij intensief gebruik zal de pomp constant draaien, in rust valt dat fel terug. Op die manier kan je to 80 à 90 % van je energieverbruik voor die pomp uitsparen. Pentair heeft zo zijn IntelliFlo die je ook nog kan hebben in een fluisterversie wat betekent dat ze vrij geruisloos is. De Belgische zwembadenproducent LPW ontwikkelde zijn eigen Varioflow die ook vrij geruisloos is en van Speck kennen we de Badu Eco Touch. Het voordeel van die pompen met variabele snelheid is niet alleen hun zeer matig energieverbruik. Dankzij hun aanpassing van het gebruik van het zwembad, zorgen ze er ook nog eens voor dat je veel minder chemicaliën verbruikt, hetgeen goed is voor uw portemonnee én voor het milieu. 

Zo, met deze tips wordt uw zwembad een leuke investering waarvan u ten volle kan genieten.